Heb jij bindingsangst of verlatingsangst?

Hoe meer je liefhebt, hoe meer je hebt te verliezen……

Krijg je het al benauwd bij alleen al het idee van een relatie of voel je je ineens niet meer vrij na een aantal leuke dates?

Bindingsangst en verlatingsangst hebben vaak veel met elkaar te maken. Mensen met verlatingsangst zijn eigenlijk bang om zich te binden en mensen met bindingsangst zijn juist bang dat ze verlaten worden en stellen vaak alles in het werk om dit laatste te voorkomen. Ze verliezen zich vaak in het grenzen aangeven, accepteren gedrag van de partner die de grenzen van respect voorbij gaan. En dat alles om maar niet alleen te hoeven zijn of verlaten te worden. Dit gevoel kan heel sterk en allesoverheersend zijn. Het gevoel gevangen te zitten in een web waarvan je weet dat die ongezond is, maar waarbij de pijnlijke realiteit van de relatie als een blinde vlek werkt.

Als je je niet bewust bent van je verlatingsangst dan blijf je het gedrag van je partner vergoeilijken en wuif je het onmogelijke gedrag weg. Je spant je erg in voor de relatie terwijl je partner er nonchalant mee lijkt om te gaan. Vaak probeer je als een soort ‘’redder” in de relatie te staan en heel erg op de ander gespitst te zijn om hem ervan te overtuigen dat hij moet veranderen. Vaak ga je hier zo in op dat je niet met je eigen gevoelens meer bezig hoeft te zijn en met wat jij tekort komt in de relatie. Dit kan zelfs uitmonden in een liefdesverslaving. Hierbij ga je buitensporig veel liefde geven om het eigen tekort aan liefde te compenseren. Het kan zijn dat je om maar niet je eigen leegte en wanhoop te hoeven voelen je je iedere keer bovenop je partner stort. Dit ervaart je partner dan weer als verstikkend en krijgt dan hierbij niet het gevoel de ruimte te krijgen om te zijn wie hij is met alle gevolgen van dien.

Mensen die zich bewust zijn van deze valkuil, vinden het vaak moeilijk zich opnieuw te verbinden in een relatie omdat ze bang zijn zichzelf hier in te verliezen. Als deze persoonlijke grenzen steeds zijn verschoven kan er zich zelfs een soort van identiteitscrisis voordoen, waarbij een burn-out of overspannenheidsklachten niet zelden voorkomen.     Bij iemand met verlatingsangst schuiven de eigen kritische grenzen dus steeds verder op in tegenstelling tot iemand met bindingsangst die vaak gespitst is op de fouten van een ander en niet zelden vaak te kritisch is. In vele gevallen wil men zich wel binden, maar wordt het daadwerkelijke hechten uit de weg gegaan, daarom zou bindingsangst misschien wel beter hechtingsangst genoemd kunnen worden.

Onverwerkte emoties

Bindingsangst wordt vaak als smoesje gebruikt om een relatie te beëindigen. Toch is het een bestaande psychische stoornis, die ontstaat vanuit onbewuste en niet verwerkte emoties. Zaken die een rol kunnen spelen zijn; onzekerheid en een pijnlijk verleden. Misschien heb je weinig genegenheid van je ouders ontvangen. Of heeft iemand die je dierbaar was, ooit je vertrouwen geschonden. Bewust of onbewust probeer je dan nieuwe pijn te vermijden.

Iedereen heeft natuurlijk wel eens last van enige vorm van bindingsangst. Twijfels over een relatie en de stappen die je daarin zet, zijn natuurlijk heel normaal. Maar soms wordt de angst structureel en overheersend. Wees eerlijk tegenover jezelf en kijk in hoeverre de volgende stellingen voor jou gelden:

Heb jij symptomen van bindingsangst?

• Je bent bang om je vrijheid te verliezen.
• Je stelt je gereserveerd op en wilt het liefst alles “’open” laten. “We zien wel houding”.
• Je blijft maar twijfelen over je relatie.
• Je bent liever bij je vrienden als bij je partner.
• Je bent snel uitgekeken op je partner.
• Je krijgt het benauwd bij plannen maken van samenwonen of trouwen.
• Je gaat je gevoelens van samenzijn en nabijheid uit de weg.
• De types die op jou vallen zijn niet leuk genoeg.
• Je bent je meer bewust van je angst als van je verlangen.
• Je doet er alles aan om de ander op de voor jou gepaste afstand te houden, waarmee jij dus de mate van intimiteit in de relatie bepaalt.
• Je ervaart de ander snel als “te opdringerig” of te verstikkend.
• Als je denkt dat er verwachtingen zijn, vind je het moeilijk om intiem te zijn.
• Je bent continue aan het vluchten of jagen.

Heb jij symptomen van verlatingsangst?

• Je zoekt voortdurend bevestiging en aandacht van de ander.
• Je hebt weinig eigenwaarde.
• Je hebt sterk de neiging om te eisen in de relatie.
• Je bent bang weer gekwetst te worden in een relatie of bang dat je weer dezelfde ervaring zult krijgen in een nieuwe relatie.
• Je valt altijd op types die zich niet echt willen binden aan jou.
• Je stort je juist bovenop de relatie om er helemaal in op te gaan, alles te willen weten en vervolgens voel je je afgewezen als de ander aangeeft meer ruimte te willen.
• Je bent je meer bewust van je verlangen dan van je angst.
• Je hebt oneindig veel begrip voor de ander.
• Je vindt het moeilijk om echt alleen te zijn.
• Je vindt het moeilijk om grenzen aan te geven.
• Je wilt de zekerheid dat de ander er voor je is.
• Je vindt het lastig om je niet gelijkwaardige relatie te beëindigen.

Kan het erger worden, of kan het overgaan?

Naarmate een relatie intiemer wordt, verergeren de angsten. Het is belangrijk dat je aan je eigenwaarde gaat werken. Dat jij je plek mag gaan innemen, als duidelijk is waar je stukjes van jezelf bent kwijtgeraakt, door wat voor omstandigheden ook is het belangrijk dat jij jezelf weer terug gaat vinden zodat je vanuit jezelf jouw eigen plek gaat innemen. Als je inzicht hebt in waar jij teveel van jezelf hebt ingeleverd kun je je bewust worden van je positie nu en daar de verantwoordelijkheid voor nemen. Vanuit dit zelfbewustzijn creëer je een gelijkwaardige partnerrelatie. Een partner gaat hiermee dan een aanvulling op jezelf zijn in plaats van een invulling.

Het hart zelf kan niet breken, want het is van nature zacht en open. De muur eromheen kan breken en dat maakt kwetsbaar. – John Welwood